Solusyong Schwarzschild

Mula testwiki
Pagbabago noong 05:32, 10 Pebrero 2024 ni imported>Jojit fb: (Ang talasanggunian ay mas ginagamit sa pagtukoy sa bibliography habang ang mga sanggunian ay mas ginamait para tukuyin ang references (via JWB))
(iba) ← Mas luma | Kasalukuyang pagbabago (iba) | Mas bago → (iba)
Pumunta sa nabigasyon Pumunta sa paghahanap

Ang solusyong Schwarzschild (binibigkas bilang SWAR-shild) ay isa lamang sa mga eksatong solusyon ng ekwasyong field ni Einstein (EFE) sa isang rehiyon ng espasyo-panahon (spacetime) na walang materya-enerhiya (matter-energy). Ang solusyong ito ay may mga katangiang istatiko (static) at may simetring isperikal (spherically-symmetric). Kadalasan itong ginagamit bilang modelo ng mga itim na mga butas. Ang solusyong ito ay nadiskubre ng Alemang si Karl Schwarzschild noong Disyembre 1915 habang siya'y nagsisilbi sa ilalim ng Alemanya noong Unang Digmaang Pandaigdig.

Metriko

Ang metriko para sa espasyo-panahong Schwarzschild na may sistemang koordinatong (t,r,θ,ϕ) ay:

ds2=(12Mr)dt2+(12Mr)1dr2+r2(dθ2+sin2θdϕ2)

kung saan ang M ay maaaring ituring na masa ng itim na butas.[1] Sa artikulong ito, ating susundin ang mga kumbensyong (+++) at G=c=1.

Mga singularidad

Makikita na ang metriko ay may dalawang singularidad: r=2M at r=0. Ang r=2M ay isang klase ng koordinatong singularidad, samantalang ang r=0 ay isang klase ng pisikal na singularidad. Madaling makita ang pagkakaiba ng dalawang singularidad na nabanggit mula sa iskalar na Kretschmann, na siyang kinukwenta ayon sa:

K=RαβγδRαβγδ=48M2r6

kung saan ang Rαβγδ ay ang tensor na Riemann. Sa lokasyong r=2M, ang iskalar na Kretschmann ay regular. Samakatuwid, ito'y nangangahulugan na ang r=2M ay isang koordinatong singularidad. Sa kabilang dako, walang kahulugan ang iskalar na Kretschmann sa lokasyong r=0; nangangahulugan ito na isang pisikal na singularidad ang r=0.

Abot-tanaw na kaganapan

Ang lokasyong r=2M ay tinatawag na event horizon (abot-tanaw na kaganapan). Kilala rin ito bilang Schwarzschild radius. Maihahalintulad ang event horizon sa lagusan ng isang yungib kung saan malayang nakapapasok ang sinuman, ngunit siguradong walang makalalabas mula rito. Dahil sa istruktura ng espasyo-panahong Schwarzschild, walang makapipigil sa paghulog ng isang bagay na nasa event horizon patungo sa singularidad sa r=0.

Maaaring malaman ang Schwarzschild radius ng isang materyal na bagay na may masa na M mula sa tumbasang:

rS=2GMc2

kung saan ang G=6.67×1011 m2/kg2 at c=3.0×108 m/s. Halimbawa, ang ating araw ay may bigat na Maraw=2.0×1030 kg, na halos isang milyong beses ng bigat ng ating mundo. Samakatuwid, ang Schwarzschild radius ng ating araw ay rS=2.97 kilometro. Kung ang radius ng araw ay mas maliit sa 2.97 kilometro, ito'y magiging itim na butas.

Upang mapalawig ang ating pag-intindi sa event horizon, ating kuwentahin ang pagpapabilis ng isang materyal na bagay na nakapirmi sa lokasyong r=r02M. Ang 4-velocity nito ay:

uμ=(12Mr0)1/2δtμ

kung saan ang uμ ay mga coordinate-basis component ng 4-velocity>. Samantala ang 4-acceleration ay:

aμ=duμdτ+Γαβμuαuβ

kung saan ang Γαβμ ay ang mga simbolong Christoffel. Makikita na ang 4-acceleration ng nakapirming materyal na bagay ay:

aμ=Mr02δrμ

Samakatuwid, ang acceleration o pagpapabilis na kailangan upang manatiling nakapirmi ang isang materyal na bagay sa lokasyong r=r0 ay:

a=|aμaμ|1/2=Mr02(12Mr0)1/2

Kung susuriing mabuti, mas malaki ang pagpapabilis na kailangan ng isang nakapirming materyal na bagay kapag ito'y mas malapit sa event horizon. Dagdag pa rito, sumasabog ang a kapag ang materyal na bagay ay eksaktong nasa event horizon; nangangahulugan ito na kailangan ng walang hanggang antas ng enerhiya upang manatili ang materyal na bagay sa event horizon.

Mga sanggunian

Padron:Reflist

  1. Hartle, J. B. Gravity: An Introduction to Einstein's General Relativity, pahina 186. (sa Ingles)